Rocznica nadania praw miejskich Dąbrowy Górniczej. Z tej okazji co roku jesteśmy świadkami kilkudniowego święta, w którym każdorazowo bierze udział ok. 50 000 osób. W tym roku będziemy mieli okazję uczestniczyć w dwóch odsłonach tej najważniejszej miejskiej imprezy. Pierwszą z nich będą koncerty w Fabryce Pełnej Życia w dniach 26-27 maja. Drugą odsłoną będą wydarzenia w Parku Hallera, gdzie również zagrają dla nas gwiazdy polskiej sceny muzycznej w terminie 27-28 maja. A jak Dni Dąbrowy wyglądały kiedyś?
Pierwsze edycje Dni Dąbrowy Górniczej odbywały się na Placu Wolności, ich tradycja sięga 1966 r. Wielka drewniana scena stawiana była tuż przed Pałacem Kultury Zagłębia, który od lat związany jest z organizacją święta miasta. Uczestniczyły w nim całe rodziny – podobnie jest dzisiaj – choć zmienił się ustrój, światopogląd i podejście do życia. Dni Dąbrowy były wydarzeniem, na które czekali zarówno górnicy, jak i hutnicy, dzieci i starsi, kobiety i mężczyźni, wszyscy mieszkańcy Zagłębia. Czekali, ponieważ wiedzieli, że będzie to czas obfity w kulturę i wspólną zabawę.

Pierwsza edycja święta (1966 r.) była finansowana przez mieszkańców za pomocą specjalnych kart uczestnictwa i miała szczególne znaczenie dla miasta, gdyż wiązała się z 50. rocznicą nadania praw miejskich oraz z jubileuszem 150-lecia dąbrowskiej Sztygarki – co nie do końca było zgodne z prawdą, gdyż rocznica ta odnosiła się do daty otwarcia Akademii Górniczej w Kielcach. Oczywiście nie brakowało tego dnia najwyższych władz państwowych i wojewódzkich. Z roku na rok oferta Dni Dąbrowy się poszerzała, dlatego w 1968 roku odbył się specjalny plener, podczas którego zaprezentowało się 24 artystów grupy Zagłębie z Sosnowca, ukazując swój talent w malarstwie, rzeźbie i grafice – za co zostali nagrodzeni szpadami górniczymi z brązu, srebra i złota autorstwa rzemieślników Zakładu Damel. Były to czasy, gdy zbliżające się święto wiązało się również ze wzmożeniem działań z gatunku czynu społecznego. Studenci, uczniowie i wojskowi sami musieli zadbać o estetykę miasta i pokazanie jego dorobku. W roku 1969 wszystkie ościenne miasta wręcz zazdrościły Dąbrowie przystrojenia, a wszystko dzięki sławnemu podróżnikowi, pierwszemu Polakowi, który samotnie okrążył Ziemię na drewnianym jachcie – Leonidowi Telidze. Odwiedził on tego roku miasto, spotykając się z licznie zgromadzonymi mieszkańcami.

W latach 1971-75 Będzin, Dąbrowa Górnicza i Sosnowiec połączyły swoje siły i zorganizowały wspólnie święto regionu pn. Dni Zagłębia Dąbrowskiego. Co prawda główne imprezy nadal odbywały się w poszczególnych miastach, jednak zostały one wzbogacone o współzawodnictwo w turniejach i zawodach sportowych – i tu ciekawostka – 4/5 turniejów miast wygrała górniczo-hutnicza reprezentacja Dąbrowy 🙂 Atrakcje kolejnych Dni Dąbrowy znacznie odbiegały od tych dzisiejszych. Mężczyźni prężyli muskuły, dzieci ścigały się na rowerach, organizowane były regaty na jeziorze Pogoria, pochody przebierańców, a panie piszczały na widok ulubionych muzyków. Na tamten czas nikomu nie brakowało foodtrucków czy wesołego miasteczka. Jeśli chodzi o artystów i muzykę, Dni Dąbrowy Górniczej od zawsze wiązały się z twórczością orkiestr dętych. Ta więź ewoluowała i obecnie mamy Międzynarodowy Festiwal Orkiestr Dętych, który odbywa się tydzień po święcie miasta. Oprócz muzyki dętej nie brakowało również ówczesnych gwiazd muzyki. W roku 1975 gwiazdą główną imprezy był Stan Borys i grupa Wiem. Rok później na tej samej scenie zaprezentowali się Płomienie, Horn, Budka Suflera oraz Strzemianie. Kolejne lata obfitowały w takich artystów jak: kapela Szmelcpaka, Anna Sobolewska, Trubadurzy, Janusz Gniadkowski i Apasjonata, Kapela z Chmielnej, Czeska Dziewiątka, Violetta Villas, zespoły Kosmos i Alien, Halina Kunicka, Zbigniew Wodecki czy Andrzej Rosiewicz.

Kiedyś było inaczej… Jeśli macie jakieś wspomnienia z obchodami święta naszego miasta – podzielcie się nimi, a może warto wrócić do jakiejś tradycji? Czekamy na wasze komentarze pod wpisem i na FB.

Źródła: Archiwum PKZ, Dąbrowa Górnicza Szkic Monograficzny, Encyklopedia Dąbrowy Górniczej.

Dziękujemy Miejskiej Bibliotece Publicznej w Dąbrowie Górniczej za pomoc w odnalezieniu informacji 🙂

Autor: Olaf Otwinowski